๐”๐ง๐ฅ๐จ๐œ๐ค๐ข๐ง๐  ๐๐ž๐ฐ ๐“๐ซ๐š๐๐ž ๐Ž๐ฉ๐ฉ๐จ๐ซ๐ญ๐ฎ๐ง๐ข๐ญ๐ข๐ž๐ฌ: ๐“๐จ๐ง๐ ๐šโ€™๐ฌ ๐‰๐จ๐ฎ๐ซ๐ง๐ž๐ฒ ๐ญ๐จ ๐ข๐„๐๐€

A training program led by a trade policy consultant based in Wellington NZ, Ms. Tracey Epps, is currently underway to equip relevant government agencies for Tongaโ€™s upcoming accession to the Interim Economic Partnership Agreement (iEPA).

The iEPA is a trade agreement between the European Union (EU) and Pacific states, which grants duty-free and quota-free access to the EU market for goods from Pacific nations. In return, these countries will gradually lower tariffs on certain EU goods like modern machinery or technology which could help local industries improve productivity and efficiency.

MTED submitted Tongaโ€™s Market Access Offer and request to accede to the iEPA last year July and the European Commission responded September last year proceeding with the necessary steps for Tongaโ€™s formal approval, while Tonga complete its own internal procedure.

This initiative is supported by the SPIRIT (Strengthening Pacific Intra-Regional and International Trade) project managed by the Pacific Islands Forum Secretariat and funded by the European Union.

Naสปe fakalele สปe ha mataotao mei he Nuสปusila สปi he malaสปe สปo e fefakatauสปakรญ, Ms. Tracey Epps ha kiโ€™i polokalama ako nounou สปaho 2 ki he kau ngฤue mei he ngaahi Potungฤue felฤlฤveสปi สปa e Puleสปangรก ke fakataukei สปa e สปilo ki he Aleapau Fakataimi ki he Fengฤueสปaki Fakaสปekonลmika (iEPA) สปa ia สปoku kei ngฤue ke fakamoสปoni สปa Tongรก ni ki ai.

Ko e aleapaรบ ni โ€˜i he vahaโ€™a โ€˜o e สปIunioni Fakatahataha สปo สปIulope (EU) mo e ngaahi fonua โ€˜o e Pasifiki, โ€˜aki โ€˜a e hลซ tauสปatฤina mo taสปe fakangatangata atu สปa e ngaahi koloa pau ki he mฤketi สปIulope pea fakasiสปisiสปi leva สปa e tute สปi he ngaahi koloa hลซ mai mei สปIulope hangฤ“ ko e ngaahi misini ngฤue, naunau fakatekinolosia mo e ngaahi koloa kehekehe pฤ“ สปoku fakapapauสปi สปe สปikai tene uesia e mฤketi fakalotofonuรก.

Ko e ngaahi koloa filifili pe ko e lisi tute สปo e ngaahi koloa ke hลซ mai สปi he alepau iEPA ne fakahลซ atu สปe he Puleสปangรก สปi he taสปu kuoสปosรญ pea ne tali สปe he Talekita Seniale สปo e Komisoni สปa สปIulope สปi Sepitema taสปu kuoสปosรญ ke fakakakato e ngaahi fiemaสปu ke kau โ€˜a Tongรก ni ki he aleapaรบ ni taimi tatau pe mo hono fakakakato สปe Tongรก ni สปa e ngaahi ngaue fakaloto fonua ke kau atu ki he aleapau ni.

Ko e ngฤuรฉ ni สปoku tokoniสปi สปe he poloseki SPIRIT สปa ia สปoku puleสปi ia สปe he โ€˜Ofisi Fakasekelitali สปa e ngaahi fonua โ€˜o e Pasifiki (PIFS) pea fakapaสปanga pe สปe he EU.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *